Nieuwe functies en de risico’s
8 maart 2023
Een reorganisatie kan een middel zijn om het volledige functiehuis op te schonen of te herzien. Oude rollen vervallen en nieuwe functies komen daarvoor terug. Zo wordt het bedrijf aangepast aan de huidige tijd, kan er beter worden ingespeeld op de wens van klanten of kunnen noodzakelijke besparingen worden doorgevoerd. Maar in de praktijk gaat dit weleens mis.
Lees hieronder welke risico’s er zijn. En vooral hoe je die vermijdt!
Nieuwe functies
Een onderneming is in principe vrij om zelf het functiehuis in te richten. Herziening van de rollen binnen het bedrijf kan goed plaatsvinden in een reorganisatie, waarbij functies opnieuw worden ingericht en andere of nieuwe taken en verantwoordelijkheden worden gecreëerd. Maar, als er in de reorganisatie ook functies vervallen en werknemers boventallig raken, kan het creëren van nieuwe functies risico’s met zich meebrengen.
Rechten van boventallige werknemers
Werknemers in een bestaande functie worden boventallig als die functie in de reorganisatie vervalt. Maar hiermee kom je nog niet tot een gedwongen ontslag. De boventallige werknemers kunnen namelijk recht hebben op het uitoefenen van een andere functie, zoals één van de nieuwe functies. Dit is aan de orde als er sprake is van 1) onderlinge uitwisselbaarheid van functies, of 2) passendheid. Stel dus nieuwe functies worden ingevoerd, eerst een grondig onderzoek in.
1) De nieuwe functie is onderling uitwisselbaar
Het onderzoek zal zich ten eerste moeten richten op een vergelijking tussen de nieuwe en oude functies. De functiebeschrijvingen, functie-eisen, het niveau, de beloning en de taken en verantwoordelijkheden worden naast elkaar gelegd. Lijken de rollen teveel op elkaar, dan zijn ze onderling uitwisselbaar en moet het afspiegelingsbeginsel worden toegepast om te bepalen wie van de boventalligen recht hebben op plaatsing op de nieuwe functie. De afspiegeling is immers een wettelijk voorgeschreven methode voor de selectie bij ontslag.
Risico’s
Pas je het afspiegelingsbeginsel niet toe in zo’n situatie, dan heb je een probleem. Het Hof Amsterdam oordeelde in vier zaken tegen dezelfde werkgever dat de nieuwe functie onderling uitwisselbaar was met de oude functie van deze vier boventallige werknemers.
Het Hof kwam tot dit oordeel omdat het functiedoel en de activiteiten nagenoeg hetzelfde waren. Hoewel de benaming van de functies wel anders was en er in de nieuwe functieomschrijving hogere eisen werden gesteld, toonde de werkgever niet aan dat de zwaardere eisen aan de opleiding, kennis en/of ervaring in de nieuwe functie ook daadwerkelijk nodig zijn voor de uitoefening daarvan. Ook was op geen enkele wijze inzichtelijk gemaakt wat het salarisverschil was tussen beide functies.
De werkgever moest – naast de transitievergoeding – een billijke vergoeding aan alle vier de werknemers betalen (varierend van € 5.000,- tot € 25.000,- per werknemer: A, B, C en D).
2) De nieuwe functie is passend
Is er geen onderlinge uitwisselbaarheid, dan zal het onderzoek zich ten tweede moeten richten op passendheid van de nieuwe functies voor de boventallige werknemers. Daarvoor houdt de werkgever de functie-eisen van de nieuwe functies naast de CV’s van de boventalligen. Is iemand op basis daarvan geschikt voor de nieuwe rol? Dan moet de nieuwe functie aan deze boventallige werknemer worden aangeboden in het kader van de herplaatsingsplicht. Lees hier meer over wat dit inhoudt en welke risico’s er zijn rondom herplaatsing.
Het onderzoek
Bij alle stappen van dit onderzoek kan Het Reorganisatie Bureau adviseren en assisteren. Zo heb je vooraf de risico’s concreet in beeld en kunnen we samen werken naar een geslaagde reorganisatie. Neem gerust contact op om de mogelijkheden te verkennen.